Thông tin
Thống kê
  •   Đang online
    1
  •   Hôm nay
    80
  •   Hôm qua
    350
  •   Tổng truy cập
    1556
  •   Tổng sản phẩm
    0
  • 0 - 120,000 đ        

    Bí Ẩn Nguồn Gốc Quách Tiểu Sành Bát Tràng: Hành Trình Từ Đất Nung Đến Biểu Tượng Tâm Linh Người Việt

    Trong văn hóa tâm linh Việt Nam, quách tiểu sành Bát Tràng không đơn thuần là một sản phẩm thủ công mỹ nghệ, mà còn là biểu tượng của lòng hiếu đạo, sự trang trọng trong nghi thức cải táng người thân. Ít ai biết rằng, sau lớp men sành cổ kính ấy là cả một câu chuyện dài về nguồn gốc, lịch sử phát triển và giá trị văn hóa mà dòng sản phẩm này đã âm thầm lưu giữ qua bao thế kỷ. Vậy quách tiểu sành Bát Tràng bắt nguồn từ đâu? Vì sao nó lại trở thành lựa chọn hàng đầu trong các lễ cải táng? Hãy cùng khám phá hành trình đầy ý nghĩa này.

    I. Quách tiểu sành Bát Tràng là gì?
    1. Khái niệm và chức năng

    Quách tiểu sành là một loại hộp gốm đặc biệt, thường được dùng trong nghi thức sang cát, cải táng. Đây là vật chứa xương cốt của người đã khuất sau khi được bốc mộ, rửa sạch và sắp xếp lại theo phong tục truyền thống. Trong tiếng Việt, “quách” là lớp hộp bên ngoài, bao bọc “tiểu” – là hộp chứa trực tiếp phần hài cốt.

    Vật phẩm này thường được làm từ đất sét, nung ở nhiệt độ cao, phủ men sành để tăng độ bền và chống thấm. Khi nhắc đến quách tiểu sành, làng gốm Bát Tràng luôn là cái tên được ưu tiên hàng đầu.

    2. Ý nghĩa tâm linh sâu sắc
    Không chỉ là vật dụng tang lễ, quách tiểu sành Bát Tràng còn được xem là nơi an nghỉ cuối cùng của người đã khuất. Việc chọn quách phù hợp, đẹp mắt, bền chắc là cách con cháu thể hiện lòng thành kính, mong muốn tổ tiên được siêu thoát, an yên nơi cõi vĩnh hằng.

    II. Bát Tràng – Cái nôi sản sinh ra quách tiểu sành trứ danh
    1. Lịch sử lâu đời của làng gốm Bát Tràng

    Làng Bát Tràng nằm ven sông Hồng, thuộc huyện Gia Lâm, Hà Nội. Theo sử sách ghi lại, làng gốm này đã tồn tại từ hơn 700 năm trước, bắt đầu từ thời nhà Trần. Nhờ vị trí thuận lợi gần bến nước, giàu tài nguyên đất sét trắng và kỹ nghệ nung gốm tinh xảo, Bát Tràng sớm trở thành trung tâm sản xuất gốm nổi tiếng nhất miền Bắc.

    2. Sự ra đời của dòng sản phẩm quách tiểu sành
    Theo lời kể của các nghệ nhân lâu năm tại Bát Tràng, quách tiểu sành xuất hiện vào khoảng thế kỷ XVII – XVIII, khi phong tục cải táng bắt đầu phổ biến trong dân gian. Ban đầu, người dân dùng chum vại thông thường để đựng hài cốt, nhưng sau dần, nhu cầu về những vật phẩm trang trọng, tinh xảo và bền chắc hơn đã ra đời.

    Chính từ yêu cầu ấy, các nghệ nhân Bát Tràng đã sáng tạo ra dòng sản phẩm quách tiểu sành, kết hợp giữa chất liệu đất nung bền bỉ với hoa văn trang trí tinh tế, mang đậm tính tâm linh và mỹ thuật.

    III. Quá trình chế tác quách tiểu sành Bát Tràng
    1. Tuyển chọn nguyên liệu đất sét

    Nguyên liệu chủ yếu để làm quách tiểu sành là loại đất sét trắng đặc biệt, có độ kết dính cao và khả năng chịu nhiệt tốt. Đất được lấy từ vùng ven sông Hồng, sau đó đem phơi khô, nghiền mịn và ủ kỹ từ vài tuần đến vài tháng để đảm bảo độ dẻo.

    2. Tạo hình thủ công tỉ mỉ
    Quách và tiểu được nặn thủ công hoàn toàn bằng tay hoặc kết hợp bàn xoay, với các đường nét vuông vắn, vừa trang trọng vừa chuẩn về phong thủy. Nắp và thân hộp phải khớp nhau tuyệt đối để đảm bảo tính kín khít, bền bỉ qua thời gian.

    3. Trang trí và tráng men sành
    Một đặc điểm dễ nhận biết ở quách tiểu sành Bát Tràng chính là lớp men nâu hoặc xanh rêu cổ kính, được tráng đều và nung ở nhiệt độ hơn 1200 độ C. Một số mẫu còn được khắc nổi chữ Hán, biểu tượng hoa sen, phượng hoàng hay chữ “Thọ” để tăng tính tâm linh và nghệ thuật.

    4. Nung gốm bằng lò truyền thống
    Lò nung tại Bát Tràng chủ yếu là lò bầu, sử dụng củi hoặc than để đốt. Nhiệt độ được kiểm soát chặt chẽ, trải qua nhiều ngày đêm để cho ra đời sản phẩm cứng chắc, không bị rạn nứt hay thấm nước – yếu tố cực kỳ quan trọng với vật phẩm dùng trong mộ phần.

    IV. Vì sao quách tiểu sành Bát Tràng được ưa chuộng?
    1. Độ bền vượt trội qua hàng trăm năm

    Sản phẩm gốm sành của Bát Tràng nổi tiếng với độ cứng cao, không bị mục nát trong lòng đất, có thể giữ nguyên kết cấu suốt hàng thế kỷ. Điều này vô cùng quan trọng trong phong tục cải táng – nơi mà tính vĩnh cửu luôn được đề cao.

    2. Thiết kế chuẩn phong thủy
    Quách tiểu sành Bát Tràng được làm với các kích thước, hình khối hợp phong thủy. Nhiều mẫu còn được đặt làm riêng theo mệnh, tuổi, cung số để mang lại may mắn cho người sống và sự yên ổn cho người đã khuất.

    3. Mẫu mã đa dạng, hoa văn tinh tế
    Từ những mẫu quách truyền thống đơn sắc đến các thiết kế có hoa văn nổi bật, gốm Bát Tràng luôn đáp ứng được nhu cầu thẩm mỹ của nhiều đối tượng khách hàng. Mỗi họa tiết khắc trên quách đều mang một ý nghĩa riêng, gắn với văn hóa tâm linh của người Việt.

    V. Biến thể và sự đổi mới trong sản xuất quách tiểu sành ngày nay
    1. Từ thủ công đến bán công nghiệp

    Dù vẫn giữ tinh thần thủ công truyền thống, một số xưởng gốm Bát Tràng hiện nay đã ứng dụng máy móc vào các công đoạn như đùn đất, tạo hình, tráng men để tăng năng suất. Tuy nhiên, công đoạn chạm khắc hoa văn và nung vẫn giữ nguyên bản chất thủ công, bảo đảm linh hồn nghệ thuật của sản phẩm.

    2. Cá nhân hóa sản phẩm theo nhu cầu riêng
    Nhu cầu cải táng hiện đại đòi hỏi quách tiểu sành không chỉ bền mà còn phải mang dấu ấn cá nhân. Do đó, nhiều nghệ nhân đã cung cấp dịch vụ đặt làm quách tiểu sành Bát Tràng theo tên tuổi, ngày mất, thậm chí gắn hình ảnh chân dung hoặc ghi chép gia phả bên ngoài.

    3. Hướng đến thị trường xuất khẩu
    Ít ai ngờ rằng, quách tiểu sành Bát Tràng không chỉ phục vụ nhu cầu trong nước mà còn được các cộng đồng người Việt xa quê đặt hàng gửi sang Mỹ, Úc, Canada… để cải táng theo nghi lễ truyền thống. Đây là minh chứng rõ rệt cho sức sống của sản phẩm thủ công mang đậm hồn Việt.

    VI. Lưu ý khi chọn mua quách tiểu sành Bát Tràng
    • Chọn sản phẩm chính hãng từ Bát Tràng: Nên đến trực tiếp làng nghề hoặc các cơ sở uy tín để mua quách, tránh hàng giả từ nơi khác mạo danh.
       
    • Kiểm tra độ kín, khít của nắp và thân: Đây là yếu tố đảm bảo phong thủy và độ bền khi đặt xuống huyệt mộ.
       
    • Tham khảo ý kiến thầy phong thủy: Việc chọn kích thước, hình dáng, màu sắc nên phù hợp với mệnh của người đã khuất và gia chủ.
       
    • Bảo quản đúng cách trước ngày sử dụng: Tránh để nơi ẩm thấp, va đập mạnh khiến quách bị nứt.
    VII. Tương lai của nghề làm quách tiểu sành tại Bát Tràng
    Dù nghề làm quách tiểu sành không sôi động như sản xuất chén bát, tượng gốm hay gạch men, nhưng đây vẫn là một nhánh sản phẩm được duy trì và tôn trọng tại Bát Tràng. Nhiều nghệ nhân trẻ đang kế thừa kỹ thuật từ thế hệ cha ông, đồng thời cải tiến mẫu mã, giữ cho dòng sản phẩm này tiếp tục sống trong dòng chảy hiện đại.

    Kết luận
    Quách tiểu sành Bát Tràng không chỉ là một sản phẩm tang lễ đơn thuần, mà là hiện thân của cả một nền văn hóa tâm linh lâu đời. Từ khâu chọn đất, nặn gốm, tráng men cho đến khắc họa họa tiết – tất cả đều chứa đựng tâm huyết của những người nghệ nhân muốn gìn giữ một giá trị truyền thống. Khi lựa chọn quách tiểu sành Bát Tràng, không chỉ là bạn chọn một sản phẩm bền đẹp, mà còn đang trân trọng một di sản văn hóa gắn liền với lòng hiếu nghĩa của người Việt.

    CÔNG TY TNHH GỐM SỨ HOÀNG PHÁT BÁT TRÀNG
    Showroom: Số 21, Phố Gốm, Bát Tràng, Gia Lâm, HN
    Xưởng: Số 235, thôn 4, Giang Cao, Bát Tràng, Gia Lâm, HN
    Website: hoangphatbattrang.vn
    Hotline: 0918 482 648 Mrs Phương
    TIN TỨC KHÁC
  • Vui lòng đợi ...

    Đặt mua sản phẩm

    Xem nhanh sản phẩm